Alles wat je nog niet wist over een dementievriendelijk interieur

‘Als je aan thuis denkt, dan denk je aan…?’ Is een vraag die je jezelf zou kunnen stellen als je de inrichting van de zorginstelling dementievriendelijker wilt maken. Het zijn de dingen die de oudere generatie direct associeert met thuis die herkenbaar zijn en een vertrouwd gevoel opwekken. Dat is ook waar bewoners met dementie een grote behoefte aan hebben: herkenbaarheid en vertrouwdheid.

Wanneer Burobas werkt aan een dementievriendelijke leefomgeving dan baseren we het interieur op het DNA van de locatie en de leefsituatie van de gebruikers. Hierdoor ziet zo’n inrichting er nooit uit als een ‘project’. De interieurs voor de zorgsector lijken eerder te zijn ‘ontstaan’ dan te zijn bedacht. Kenmerkend voor deze inrichtingen zijn het gevoel van huiselijkheid en geborgenheid. Dit gevoel is niet alleen voor de bewoners belangrijk, maar ook voor hun naasten. Het doel is altijd om naast het beste ontwerp voor de bewoners ook een uitnodigende omgeving te ontwerpen waar familie, vrienden en buurtbewoners graag op bezoek komen.

Op dit moment leven er maar liefst 290.000 mensen met dementie in Nederland. Door de aanhoudende vergrijzing en de steeds hogere levensverwachting verwacht Alzheimer Nederland een toename in dit aantal. In zulke mate zelfs dat in 2040 wordt verwacht dat het aantal mensen met dementie toeneemt tot over een half miljoen. En in 2050 zelfs piekt tot maar liefst 620.000 mensen met dementie.

Dementie wordt door Alzheimer Nederland (2017) gedefinieerd als een ziektebeeld waarbij de geestelijke vermogens ernstig zijn afgenomen. Als gevolg hiervan kan iemand dagelijkse handelingen, die voorheen moeiteloos werden gedaan, minder goed of niet meer uitvoeren. Je moet dan denken aan handelingen als: jezelf aankleden, voedsel bereiden, medicatie correct innemen en het betalen van rekeningen. Het is vooral de oudere generatie die getroffen wordt door Alzheimer. Ruim 25% van de mensen boven de 80 jaar heeft dementie. Wanneer dementievriendelijk interieur ontworpen wordt dient rekening gehouden te worden met deze doelgroep. Terwijl de zorg en de gebouwen voor de zorg steeds moderner worden, zorgen we bij Burobas voor voldoende accenten die herinneren aan vroeger. Zonder dat het knullig wordt of op een museum gaat lijken uiteraard! We houden de blik op de toekomst, met alsmaar betere zorgmogelijkheden.

Naast de genoemde licht-donker contrasten is ook de hoeveelheid licht belangrijk. Een goed lichtplan kan de tekortkomingen aan het zicht van ouderen zelfs gedeeltelijk compenseren. De ogen van een ouder persoon hebben om hetzelfde beeld te krijgen namelijk veel meer licht nodig dan de ogen van jonge mensen.

Ook heeft licht invloed op onze biologische klok. Hormonale processen, die zorgen dat we ’s ochtends bij het opkomen van de zon ontwaken en bij het ondergaan van de zon alweer langzaam vermoeid raken, hangen samen met licht. Ouderen in verzorgingstehuizen hebben daarom extra baat bij een goed lichtconcept. Het liefst met veel licht van buiten of biodynamisch licht. Biodynamisch licht is kunstlicht wat daglicht nabootst. Voldoende daglicht of gesimuleerd daglicht zorgt ervoor dat ouderen een beter dag-/ nachtritme behouden. Veel van de problemen waar ouderen in de dementiezorg mee kampen hangen samen met een verstoord dag-/ nachtritme. Je moet dan denken aan gedragsproblemen als angst, verwarring en apathie. Of aan slaapproblemen als sundowning, overdag slapen en onrustig zijn in de nacht.

Voordat we aan persoonlijke details en kleur toekomen beginnen we bij de plattegrond. We creëren altijd een zo groot mogelijke bewegingsvrijheid. Zowel in een nieuw, als in een bestaand zorggebouw! Daar is vaak meer ruimte voor dan een ongetraind oog kan zien. Voldoende bewegingsvrijheid is belangrijk voor het gevoel van vrijheid van de bewoner.

Sommige mensen met dementie hebben de neiging te lopen door het gebouw, maar raken daarbij vaak de weg kwijt. Het kwijtraken van de weg zorgt voor onrust. Daarom is het belangrijk herkenning in te bouwen (herkenbare opvallende elementen). Hierdoor vinden mensen beter de weg terug. Voorkom hierbij dat er gewerkt wordt met vervreemdend fotobehang van koeien en boekenkasten. Voor de bewoners is het verwarrend en het draagt niet bij aan een zo normaal mogelijke woonomgeving. Als we de routing geoptimaliseerd hebben voor de bewoners en verzorgers, dan zorgen we voor de prettige verlichting, die positieve prikkels in de gangen en dat fijne huiskamer gevoel.

Iets dat echt niet vergeten mag worden is de achtergrond van de bewoners. Hun cultuur, hun beleving en wensen. Maar ook die van de verzorgers. Ook hun wensen en belangen dienen meegenomen te worden in het ontwerp van het dementievriendelijke interieur. Dus betrekken we de mensen van de zorg intensief bij de planvorming. Ze maken het interieur zo eigen en krijgen begrip voor de keuzes die gemaakt worden. Dit begeleiden en betrekken van medewerkers en bewoners bij de inrichting van de ruimtes vinden we heel belangrijk. Vooral voor ouderen met dementie is zo’n verbouwing of vernieuwing niet niks.

We combineren een moderne aanpak met elementen van vroeger. We bewaken een speelse balans tussen het oude en het nieuwe. Dat is kenmerkend voor onze aanpak. Om de vraag naar kwalitatief interieur te beantwoorden adviseren we bij Burobas – naast het ontwerpen en creëren van dementievriendelijk interieur – ook bij het kiezen van het juiste zorgmeubilair. Door collecties van diverse producenten periodiek te toetsen op ergonomische kwaliteit kunnen we een onafhankelijk advies geven.

Dankzij onze fijne opdrachtgevers werken we met veel plezier aan verbetering en vernieuwing van dementievriendelijke interieurs. Wonen voor mensen met dementie heeft onze speciale aandacht. Niet gek natuurlijk gezien de voordelen die een goed op de bewoner afgesteld interieur kan hebben. Wat ons betreft is het toekomstbeeld dan ook positief! Meer interieurontwerpen waar specifieke kennis over interieur ten goede komt van de gebruikers. Om samen, ook in de toekomst, betere zorgomgevingen te blijven creëren.

Heeft u of uw zorginstelling een vraag met betrekking tot dit thema, neemt u dan gerust contact met ons op. Wij zullen u met veel plezier te woord staan of verder helpen met uw interieurvragen.