Met behulp van cookies kunnen we analyses maken en uw ervaring op onze website verbeteren, lees meer. Ik snap het
Licht is voor de mens en de natuur altijd al belangrijk geweest. Sterker nog: zonder licht was er geen leven op deze aarde. Licht houdt de mens actief en zorgt dat vitale functies in ons lichaam werken. Hierdoor kunnen we goed aan onze dag beginnen. Wist je namelijk dat licht belangrijke hormoon- en stofwisselingsprocessen beïnvloedt? En onze inwendige klok helpt de juiste timing aan te geven? Eigenlijk is licht hetgeen wat ons dagelijks ritme aangeeft. Voor de momenten waarop we een tekort hebben aan daglicht – denk aan zorginstellingen met ruimtes zonder direct licht van buiten, lange dagen op kantoor of hele dagen studeren op de opleiding – hebben we nu een oplossing: biodynamisch licht.
Biodynamisch licht is op daglicht lijkend kunstlicht. Het wordt daarnaast vaak gebruikt als verzamelnaam voor lichtbronnen die gedimd kunnen worden in combinatie met een regelsysteem en de mogelijkheid om kleur aan te passen.
Daglicht is nodig voor enkele vitale functies van ons menszijn. Zo zorgt daglicht ervoor dat in de ochtend een hormoon wordt aangemaakt wat ons langzaam wakker maakt. En later op de dag, als het daglicht afneemt, zorgt licht ervoor dat er een ander hormoon wordt aangemaakt. Het hormoon wat ons slaperig maakt.
Misschien heb je het zelf wel gemerkt wanneer de dagen korter worden. Hoe minder daglicht, hoe minder energie je lijkt te hebben. Dit komt doordat ons lichaam zo geprogrammeerd is om ’s nachts te slapen en overdag actief te zijn.
Bij sommige mensen is dit nacht-/ dagritme niet meer zo vanzelfsprekend. Zoals bij veel ouderen met dementie. Door middel van gesimuleerd daglicht kan een verstoord dag-/nachtritme worden hersteld. Dit proces gaat geleidelijk, maar zorgt er op den duur voor dat het normale slaap-/ waakritme weer gelijkloopt aan de gewenste tijden.
En dit is niet alles! Enkele andere voordelen van biodynamisch licht zijn:
Biodynamisch licht heeft zoveel voordelen, we kunnen eigenlijk geen plek bedenken die niet geschikt is! Vooral bij de zorg zien we dat het al veelvuldig wordt ingezet. En nu dat de voordelen vaker geprezen worden online zien we dat ook steeds meer scholen, kantoren en zelfs mensen thuis – denk aan de Wake-up Light van Philips – biodynamisch licht gebruiken!
We gaven het zojuist al aan: in de zorg wordt biodynamisch licht veel gebruikt. Onze specifieke interesse gaat uit naar interieur voor demente ouderen. Ook hier is met biodynamisch licht implementatie veel winst te behalen. De gedrags- en slaapproblemen waar demente ouderen vaak last van hebben, kunnen mede veroorzaakt worden door verstoringen in het dag- en nachtritme. Je moet dan denken aan gedragsproblemen als angst, verwarring en apathie. En aan slaapproblemen als sundowning, overdag slapen en onrustig zijn in de nacht. Deze problemen hebben niet alleen effect op de oudere, maar ook op de verzorgers van de zorginstelling.
In 2015 deed WVO zorg een onderzoek naar de bewoners in een zorginstelling in Ter Reede Vondellaan. Vóór het aanbrengen van het biodynamische licht varieerde de lichtintensiteit tussen de 50 en 200 lux. (Lux is de hoeveelheid licht per vierkante meter). Na het aanbrengen van de daglicht simulatie zag je een wezenlijk verschil. De lichtwaarde in de woonkamer was gestegen tot maar liefst 1300 lux.
Door middel van een activiteits-tracker, de FITBIT, zagen ze een duidelijk verschil in de activiteit van de bewoners voor en na de plaatsing van het biodynamisch licht.
In de ochtend en middag waren de bewoners duidelijk actiever. Terwijl in de avond er een afname van de activiteit werd gemeten. Er ontstond net als in het ‘standaard’ dagelijks ritme een actieve periode op het begin van de dag en een periode van rust aan het eind van de dag. De toename van gesimuleerd daglicht maakte een verschil voor deze bewoners.
Naast de activiteit zijn ook de periodes van rust goed bekeken. Er is gemeten, zowel voor als na het aanbrengen van het biodynamisch licht, hoe goed de bewoners sliepen. Er was een stijging van het ‘slaapefficiency’ gemiddelde te zien van 86% naar wel 92%!
Om een eerlijk beeld te krijgen zijn uiteraard niet alleen de bewoners die sowieso al goed sliepen meegenomen. Ook de resultaten van de bewoners met een verstoord dag- nachtritme deden mee aan het onderzoek. En ook bij hen is de slaap en hun dag-/ nachtritme duidelijk verbeterd.
Overigens beperkt de toepassing van biodynamisch licht in de zorg zich niet tot ouderen- of dementerendezorg. In alle soorten zorginstellingen kan biodynamisch licht bijdragen aan het welzijn van bewoners, cliënten, medewerkers en verzorgers.
Nu dat we hebben vastgesteld dat biodynamisch licht een effect heeft op het dag- en nachtritme en daarmee het energieke gevoel van mensen, kunnen we eenvoudig de stap maken naar het kantoor. We maken tegenwoordig steeds langere dagen. In de wintertijd misschien zelfs langer dan dat de zon überhaupt op is op een dag! Ga maar na, op de kortste dag van afgelopen jaar ging de zon op om kwart voor negen en ging hij alweer onder om half vijf. In de huidige economie waar we nog maar zelden negen tot vijf banen hebben is de kans groot dat je hem nauwelijks gezien hebt.
Biodynamisch licht kan het gevoel van welbevinden van medewerkers versterken. Op dagen waarop werknemers maar weinig daglicht zien kan de interne klok niet goed ‘gesynchroniseerd’ worden met het daglicht. Hetgeen wat voor een goed ritme en energie zorgt.
Door het natuurlijke verloop van de dag middels licht, kleurtemperatuur en lichtsterkte te simuleren kan de hormoonproductie positief beïnvloed worden. Zodat het biologisch ritme op een natuurlijke wijze wordt ondersteund.
De verlichting kan er eveneens voor zorgen dat werknemers alerter en geconcentreerder werken. En zou je het willen, dan kan je de instellingen van de lichtsterkte ook zelf aanpassen. Bijvoorbeeld een hogere lichtsterkte als een bepaalde taak meer focus vereist, of een zachtere kleurtemperatuur wanneer een overleg op de werkvloer misschien juist iets informeler mag aanvoelen.
Niet alleen volwassenen hebben baat bij deze effecten van biodynamisch licht. Ook kinderen en jonge mensen hebben hier voordeel van. Op een school waar ze al biodynamisch licht geïnstalleerd hebben zijn ze reuze enthousiast! De verlichting kan per les worden aangepast aan de sfeer die nodig is, op elk tijdstip van de dag. De verlichting heeft een positief effect op gedrag en concentratie en draagt daarmee bij aan de optimale leeromgeving. Zo kunnen drukke kinderen daadwerkelijk rustiger worden door de juiste lichtsterkte en temperatuur. Niet alleen fijn voor de leerlingen zelf, maar ook voor de docenten!
Om te zorgen dat kunstlicht dezelfde voordelen geeft als natuurlijk licht moet je rekening houden met verschillende factoren. Belangrijk bij het biodynamisch licht is de juiste hoeveelheid en samenstelling. Het beste resultaat krijg je wanneer het idee ontstaat van een verlichte ‘hemel’. Hiervoor moet je zorgen dat de bron van het licht een groot oppervlak is en het licht in het grootste deel van het gezichtsveld verlicht. De combinatie van directe en indirecte lichtbronnen versterkt dit effect. Om het effect dat nog verder te vergroten kies je het best voor (hemels)blauwe kleuren.
Wist je trouwens dat dit heldere, blauwe licht – wat je dus wakker houdt! – ook van onze beeldschermen afkomt? Als je nu dus niet direct biodynamisch licht kan installeren, heb je er misschien baat bij om aan het eind van de dag een computerbril te dragen of op je telefoon een app te installeren die dit blauwe licht filtert.
Gezien de bovengenoemde voordelen kunnen wij ons bijna niet meer indenken dat we het in de toekomst ooit nog anders gaan willen. Beter nog, mensen die met biodynamisch licht in aanraking zijn gekomen willen vaak niet anders meer! Door het steeds verder groeiende begrip van de menselijke psyche, hormoonhuishouding en de externe zaken die daar effect op hebben kunnen we onze omgeving steeds verder optimaliseren voor de dingen die ons te doen staan. Of dat nu leren is, samenwerken, zorgen of genezen. Biodynamisch licht kan daarbij helpen.
Wil je meer weten over de mogelijkheden om biodynamisch licht in uw interieur of interieurontwerp mee te nemen? Neem dan gerust contact op met Burobas. We beantwoorden met plezier alle vragen die u hier nog over hebt.